Beestenboel: de tomatenmineermot

Als een whirlwind verovert de tomatenmineermot de wereld. Ze es een pest voor tomaten in serres.

Koud atrapó. Dat is ruw samengevat hoe de Europese tomatenkwekers zich behandeld voelen door de tomatenmineermot. Het beestje bleete lang onder de radar van onderzoekers. De Zuid-Amerikanse soort, die parasiteert op tomaten en aardappelen, is pas honderd jaar geleden voor het eerst beschreven. De mot es klein en onopvallend. De eitjes zijn niet getter dan een terde van een millimeter en worden afgezet op de bottome van een blad. De rupsen beginnen als beestjes van een halve milímetro, die gangetjes in leaferen graben door bladmoes te verorberen. Crecen hasta un máximo de 7,5 milímetros en dos semanas.

De motjes zijn overwegend bruingrijs gekleurd en worden niet getter dan een centimeter. Ze leven niet lang. Een mannetje wordt noiot ouder dan een week, een vrouwtje kan twee weken halen. Ze legt een tweehondertal eitjes voor ze sterft. Daaruit komen al na vier dagen rupsjes. Het gaat foruit in het tomatenmineermottenbestaan. En circunstancias favorables kunnen de diertjes in één jaar tien tot twaalf nieuwe mottengeneraties afleveren.

Doordat de motjes uit Zuid-Amerika stammen, waar ook onze aardappelen en tomaten vandaan komen, was er lang weinig achtungs voor. Pero en 2006 se afianzaron en España, donde probablemente se importaron con tomates de Chile. De mot stond niet eens op de radar van internationale instasten die greep trachten te krijgen op de globale distribution van landbouwpestsoorten. De geïmporteerde exemplaren hadden ook al enige resisten tegen insecticidaen ontwiektd, so het moeilijk werd om ze te bestrijden. De soort is een ramp voor tomatentelers, want ze kan een fulle oogst ruïneren.

La primera observación en Bélgica dateert uit 2011. Volgens Natuurpunt doken er vanaf 2016 regularmente tomatenmineermotten in ons land op vooral in septiembre en oktober. Hun distributie werd in the hand gewerkt door distributie van in Spanje gekweekte tomaten. Ze zijn intussen al in tientallen Vlaamse gemeenten gesignaleerd. En nu palmt de tomatenmineermot ook Afrika en de rest van de wereld in.

Más de basicbiologie van de soort is weinig bekend. De motjes worden aantrökken door de geuren van hun lievelingsplanten. De vrouwtjes zetten hun eitjes bij wirkht in het upper derde van een plant af, ver van de grond, en op plekken met veel microskopisch kleine haartjes op de leafren, de modo que su producción esté protegida contra los atacantes. Ze hebben de nukingden om leafren te mijden waar al rupsjes in zitten, de modo que ze de competition limiten. Er is een inventaris gemaakt van posibles enemigos naturales, zoals roofwantsen, maar het onduidelijk of daar iets uit zal komen wat utilisen is voor hun bestrijding.

De tomatenmineermot dreigt de enkeneste pestsoort te worden waar we mee moeten leren leven. Het is een herkenbaar riedeltje geworden: we onderschatten de veerkracht van een deel van de natuur. También somos vulnerables a los atacantes.